Katechizm nie jest dodatkiem do Biblii, nie jest jakimś drugim źródłem objawienia. Nie zawiera nowych prawd poza Biblią. Jest raczej streszczeniem Bożych prawd przekazanych w Piśmie Świętym.
„Odnaleźć prawdę jest trudno, a jeszcze trudniej jej potem nie utracić. (…) Najważniejsze teologiczne zadanie, z którym mierzy się obecnie Kościół Zachodni, polega nie na wymyślaniu koła na nowo czy na sileniu się na adekwatność, ale na tym, by pamiętać. Pamiętać bardzo starą historię. Pamiętać wiarę, przekazaną niegdyś świętym. Pamiętać prawdy, które stają się iskrą dla odnowy, przebudzenia i odrodzenia. (…)”.
I taki cel ma nauczanie z Katechizmu Heidelberskiego w naszym Kościele (jest to jedno z trzech oficjalnych wyznań wiary naszej Wspólnoty Ewangelicznych Kościołów Reformowanych w Polsce).
Został on opublikowany w roku 1563 roku. Choć powstał on w ramach pracy zespołowej, to jego głównym autorem jest Zachariasz Ursyn. Jest on przede wszystkim komentarzem do Apostolskiego Wyznania Wiary, 10 Przykazań i Modlitwy Pańskiej. Jego struktura wpasowuje się w schemat zbawienia, jaki odnajdujemy w Liście do Rzymian, który rozważamy podczas niedzielnych kazań, a więc: 1. Ludzka niedola. 2. Łaska. 3. Wdzięczność.
PO CO KATECHIZM?
W kontekście nauczania katechizmów w Kościołach protestanckich, najczęściej pojawia się pytanie: Po co katechizm, skoro mamy Biblię?
To tak jakby powiedzieć: Po co mi kazania skoro mam Biblię? Po co mi nauczanie, książki, wykłady, komentarze – skoro mam Biblię?
Ale sama Biblia zachęca nas do wyjaśniania natchnionych słów Pisma poprzez nienatchnionych nauczycieli w Kościele. Katechizm jest właśnie formą nauczania Biblii w przystępny, uporządkowany sposób.
W 2 Tm 4:2 Paweł pisze do Tymoteusza:
Głoś Słowo, bądź w pogotowiu w każdy czas, dogodny czy niedogodny, karć, grom, napominaj z wszelką cierpliwością i pouczaniem.
Czyli apostoł nie tylko pozwala, lecz nakazuje każdemu nienatchnionemu pastorowi przekazywać nienatchnioną ekspozycję natchnionej prawdy. Nie tylko ma czytać Słowo, ale i je wyjaśniać.
Wykład słów twoich oświeca, Daje rozum prostaczkom (Księga Psalmów 119:130).
Zatem sama Biblia nakazuje, aby jej słowa były czytane, ale i wyjaśniane! A kontekstem wyjaśnianego Słowa jest Kościół!
Katechizm jest rodzajem kazania, wyjaśnianym Słowem Bożym i robi to w o wiele lepszy sposób niż wiele kazań w Kościołach. Jego cel jest dydaktyczny: uczy w usystematyzowany sposób biblijnych prawd, co dzisiejszy Kościół rozpaczliwie potrzebuje w czasach rozmycia prawdy i braku nadziei na jej odnalezienie.
Katechizmy są ponadczasowym narzędziem, używanym przez zbory, parafie, które wierzą w historyczną ciągłość Kościoła, cenią jego dziedzictwo, mądrość i wierzą, że prawda nie przyszła wraz z nami. Wierzymy w te same prawdy, które wyznawali nasi ojcowie wiary. Nie wymyślamy niczego nowego.
KATECHIZM TO NIE BIBLIA
Wskazując na korzyści z katechizmu, musimy jednak pamiętać o jednej rzeczy: katechizm nie jest Słowem Bożym. Nie został spisany z natchnienia Ducha Świętego tak jak np. List do Rzymian. Jest poprawny i pożyteczny o tyle, o ile zgadza się ze Słowem Bożym.
Nie wolno więc nadawać mu tej rangi co świadkowie Jehowy nadają Strażnicy, adwentyści pismom Ellen White, mormoni Księdze Mormona czy Kościół katolicki – Tradycji.
MAPA
Katechizmy można porównać do mapy. Mapa co prawda nie posiada takiej samej wartości jak miejsca, które przedstawia w miniaturowej skali, lecz stanowi cenny przewodnik ułatwiający poruszanie się po odwiedzanych terenach.
Philip Schaff napisał: „Biblia jest Słowem Bożym skierowanym do człowieka, katechizm zaś jest odpowiedzią człowieka wobec Boga. Biblia objawia prawdę w formie historycznych faktów, opisu życia. Katechizm formułuje prawdę w logicznej formie doktryny" .
Kevin DeYoung: Katechizm Heidelberski wyostrza umysł, wywyższa Chrystusa i inspiruje duszę do pobożności. Zachęcam do zapoznania się z jego treścią.