Odróżnienie czystych zwierząt od nieczystych musi więc być symboliczne. Jednak tu znów musimy być ostrożni. To nie ogólny sposób życia tych zwierząt czynił je czystymi lub nieczystymi. Biblia ma wiele dobrego do powiedzenia o orle. "Jak można się spodziewać, królewski wygląd orła oraz jego wyjątkowa siła są często podkreślane. Biblia opisuje imponujący zamach jego skrzydeł w locie, jego zatrważającą prędkość i jego charakterystyczny sposób nurkowania w celu atakowania swoich ofiar” (Elijah Judah Schochet, Animal Life in Jewish Tradition: Attitudes and Relationships, New York: Ktav Publishing House, 1984, s 39). Istotnie, jedną z twarzy cherubina jest twarz orła. A jednak orzeł jest zwierzęciem nieczystym. Podobnie jest w przypadku lwa, choć sam Chrystus nazywany jest lwem z plemienia Judy. A jednak lew jest nieczysty. Orzeł i lew są nieczyste w tym samym stopniu co psy i świnie, o których Pismo nie ma nic dobrego do powiedzenia. W dodatku, mimo swojej nieczystości, wąż jest w jednym wypadku wykorzystany do opisania plemienia Dana poprzez "pochlebną metaforę". Czysta koza ma niemniej odrażające nawyki od nieczystej świni.
To oznacza, że musimy być niezwykle precyzyjni ustalając co dokładnie czyni jedne zwierzęta czystymi, a inne nieczystymi. To nie ich ogólne nawyki, to nie informacje z poezji, proroctw czy przysłów. Są to, natomiast, precyzyjne szczegóły wyłożone w Księdze Kapłańskiej 11 oraz w Księdze Powtórzonego Prawa 14. Lew był nieczysty, przypominając opętane przez szatana narody w jeden tylko sposób: Nie posiada rozdzielonych kopyt i nie przeżuwa. Poza tym jest wspaniałą i szlachetną bestią.
W zasadzie główną cechą czystych zwierząt są ich stopy, w tym czy innym znaczeniu. Aby to zrozumieć musimy pamiętać, że ziemia pod Starym Przymierzem była przeklęta (Rodzaju 3:17). Ludzie nosili zwyczajowo buty i ceremonialnie istotne było, aby zmyć przeklęty piach ze stóp zanim weszło się do domu (Rodzaju 18:4, 19:2, 43:24; Sędziów 19:21; Łukasza 7:44; Jana 13:3-15). Święta ziemia, z której klątwa była zdjęta, wymagała stąpania boso (Wyjścia 3:5; Jozuego 5:15).
Pamiętajmy, że zwierzęta są symbolami ludzi. Widzimy, że czyste zwierzęta lądowe noszą "buty", podczas gdy nieczyste zwierzęta lądowe ich nie noszą. Ponadto czyste zwierzęta przeżuwają, co tradycyjnie postrzegane jest jako obraz rozmyślania nad Bożym Słowem (np. Psalm 1:2; 119:103; Jeremiasza 15:16). Aby być czystym, zwierzę musi zarówno przeżuwać, jak i nosić odpowiednie buty (rozdzielone kopyta), być może po to, żeby mogło "rozróżniać" z czym wchodzi w kontakt, aby mogło podróżować po wysokich miejscach: świętej górze (Kapłańska 11:2-8, 27; Psalmów 18:33). Ryby również muszą być podkute. W ich wypadku chodzi o posiadanie łusek. Łuski są niczym zbroja, która chroni rybę przed kontaktem z jej środowiskiem (por. 1 Samuela 17:5). Czyste ryby muszą mieć również płetwy, które pozwalają im celowo poruszać się przez wodę. Człowiek Boży symbolizowany przez czystą rybę, nie płynie z prądem (Kapłańska 11:9-12).
Czyste ptaki to te, które są ostrożne i wybiórcze w kwestii miejsca lądowania - miejsca, na którym kładą swoje stopy (Rodzaju 8:9). Nieczyste ptaki wylądują na wszystkim, szczególnie na gnijących truchłach (Kapłańska 11:13-23).
Wreszcie, zwierzęta które pełzają w piachu i nawiedzają domy są nieczyste. Atakują domowe otoczenie kobiety, siejąc w nim śmierć. Kobieta trwa z nimi we wrogości (Rodzaju 3:15, Kapłańska 11:29-38).
Wszystkie nieczyste zwierzęta przypominają Węża w Ogrodzie. Przekraczają granice, włamując się do domowego ogrodu i przynoszą śmierć. Pełzają w piachu. Jedzą piach. Pod tymi względami odzwierciedlają życie Węża - ale tylko pod tymi względami. Nieczysty lew, jak zauważyliśmy, jest także szlachetną i potężną bestią.
W Nowym Przymierzu, rzecz jasna, to rozróżnienie nie obowiązuje (Marka 7:19, Dzieje 10-11). Chrystus oczyścił świat, raz i na zawsze. Możemy chodzić boso po ziemi i wchodzić w butach do kościoła. Możemy jeść mięso każdego zwierzęcia, jakiego zapragniemy. Nie musimy niszczyć przyborów kuchennych kiedy znajdziemy na nich martwą jaszczurkę lub mysz (Kapłańska 11:32-35).
Podsumowując, patrząc na świat nowymi oczami musimy uważać, aby nie wprowadzać rozróżnienia na czyste i nieczyste, ponieważ żyjemy teraz pod Nowym Przymierzem. Jednakowoż znaczenie tego rozróżnienia jest wciąż istotne. Musimy pilnować podążania drogami sprawiedliwości i rozmyślać o Bożym Słowie. Musimy unikać otoczenia węża.
W innych sprawach natomiast, Biblia zachęca nas do uważnej obserwacji świata zwierząt, gdyż Bóg stworzył go jako żywą alegorię ludzkiego życia. Poznając drogi zwierząt zbliżamy się do coraz głębszego zrozumienia tego, co znaczy być prawdziwymi istotami ludzkimi, obrazami Boga w Jego świecie.
Niniejszy wpis jest fragmentem książki autora pt. „Through New Eyes. Developing a Biblical View of the World”.
tłum. Mikołaj Woźny
