W jaki sposób chrześcijanie powinni traktować święto Chanuka oraz Purim, których nie ma w Prawie Bożym, a zostały ustanowione przez Żydów?1. Są to święta ludu Bożego, a nie obcej religii ("żydowskiej"). Izrael to Kościół w okresie Starego Przymierza przed narodzeniem Mesjasza. Jego historia to historia naszej - chrześcijańskiej wiary przed Wcieleniem Syna Bożego. Święci Starego Testamentu wymienieni w Nowym Testamencie np. w Liście do Hebrajczyków 11 to święci naszej wiary, nasi ojcowie Kościoła. Bóg Izraela ze Starego Testamentu to nasz Bóg, Bóg chrześcijan, Bóg Kościoła - Ojciec, Syn i Duch Święty. Owszem, tę prawdę o sobie odsłaniał stopniowo - w Starym Testamencie widzimy ją jakby przez dziurkę od klucza lub płomień, zaś w Nowym Testamencie widzimy przez szeroko otwarte drzwi jako jasno świecącą prawdę. Zatem Mojżesz, Dawid, Estera czy Rachab to członkowie tego samego Kościoła co współcześni chrześcijanie: świętego, powszechnego i apostolskiego. Musimy o tym pamiętać, gdy czytamy o wydarzeniach i świętach Izraela przed narodzeniem Jezusa.
2. Jakie wydarzenia upamiętnia Chanuka?
Otóż w II wieku przed Chrystusem Seleucydzi z przywódcą Antiochem IV Epifanesem obrabowali skarbiec świątynny, zakazali Żydom obchodzenia szabatu i dokonywania obrzezania. Palono księgi Prawa Bożego, a ich posiadanie kończyło się egzekucją. Część Żydów zaczęła czcić bożki i porzuciła Boże Prawa, jednak nie wszyscy, za co niektórzy ponieśli śmierć (1 Mch 1:62-63).
Antioch IV Epifanes nakazał Żydom składanie ofiar pogańskim bogom. Zaś centrum Bożego kultu, a więc świątynię w Jerozolimie zmienił w przybytek syro-fenickiego kultu boga Baal-Szamona, którego Grecy nazywali Zeusem.
3. Wówczas kapłan Matatiasz wezwał do wierności Bogu i przed śmiercią wyznaczył syna, Judę Machabeusza, na nowego dowódcę wojska. Juda zebrał ludzi gotowych do walki, ale również i do modlitwy (1 Mch 3:50-53). Izraelici zwyciężyli w walce i oddali chwałę Bogu (1 Mch 4:24-25). Juda ze swoimi ludźmi postanowili oczyścić i na nowo poświęcić świątynię (1 Mch 4:42-43).
Dla upamiętnienia tych wydarzeń Izraelici urządzili wielkie świętowanie (1 Mch 4,52b;54b-58). Wtedy także ustanowiono święto, dziś nazywane Świętem Chanuki: "Juda zaś, jego bracia i całe zgromadzenie Izraela postanowili, że uroczystość poświęcenia ołtarza będą z weselem i radością obchodzili z roku na rok przez osiem dni, począwszy od dnia dwudziestego piątego miesiąca Kislew" (1 Mch 4:59).
4. Zatem Święto Chanuka było upamiętnieniem Bożego błogosławieństwa w zwycięstwie Żydów nad opresorami i najeźdźcami (Seleucydami) i ich bezbożnym władcą Antiochem IV Epifanesem. Owocem było odnowienie nabożeństwa w Bożej świątyni. Nazywanie więc tych wydarzeń "ludobójstwem", potępianie działań Żydów (Machabeuszy) jest rozminięciem się ze znaczeniem tego, co się stało. Powstanie Machabeuszy było słuszne i sprawiedliwe.
5. Świątynia była aprobowanym przez Boga centrum kultu i nabożeństwa jeszcze w czasach Jezusa. Święta rodzina udała się do świątyni po narodzeniu Jezusa, sam Pan udawał się do świątyni z postawą czci i szacunku, nazywając ją Domem Ojca i napominając Żydów za hipokryzję i nieposłuszeństwo Bogu.
6. Owszem, dla Żydów - Chanuka z czasem zaczęła nabierać nacjonalistycznych znaczeń, jednak żydowskie aberracje na jej temat nie powinny nam przesłaniać jej pochodzenia i wydarzeń, które upamiętnia. Podobnie rzecz się miała z obrzezaniem: dla Żydów z czasem stało się ono narodowym znakiem, jednak jego znaczenie nadane przez Boga jest inne: jest ono duchowym znakiem usprawiedliwienia z wiary Bogu, który był nadawany również poganom, którzy nawracali się do Jahwe.
7. Jako chrześcijanie spoglądamy na Chanukę w jej oryginalnym znaczeniu w sposób chrystocentryczny. Jezus jest prawdziwym Światłem, Bożą odbudowaną trzeciego dnia Świątynią oraz Bożym wojownikiem, który depcze łeb węża - uzurpatora w Bożej własności. Oczywiście współcześni Żydzi nie dostrzegają tych znaczeń Chanuki w odniesieniu do Jezusa. To jednak dobre narzędzie, by głosić im Dobrą Nowinę w oparciu o święta, symbole i pisma, które znają. Tak robił Pan Jezus i apostołowie.
8. Święty Jan z natchnienia Ducha Świętego nazywa Chanukę "świętem poświęcenia (oczyszczenia) świątyni" (J 10:22-23), na które udał się Pan Jezus i bynajmniej nie po to, by gasić świece lub napominać za jej celebrowanie. Dlatego nazywanie Chanuki lub wydarzeń, które upamiętania "ludobójstwem" lub "aktem rasistowskiego, plemiennego, dzikiego, talmudycznego kultu" brzmi wręcz demonicznie, niczym walka z Bogiem. Zrozumiałe, że robią to ludzie niewierzący, którzy nie uznają Biblii jako Słowa Bożego. Jeśli jednak robią to ludzie uważający się za chrześcijan (katolicy lub protestanci), to jest to zupełnie niezrozumiałe. Może to wynikać z pewnej niedojrzałości i braku przemyślenia tematu. Niekiedy jednak jest przejawem zaślepienia, a więc antysemityzmu, rasizmu - nienawiści wobec Żydów, która przesłania rozsądek i trzeźwą ocenę faktów.
9. Czy Kościół powinien celebrować Chanukę? Odpowiedź brzmi: nie. Należy ona do okresu Starego Przymiera i dziś ma walor wyłącznie edukacyjny, tak jak opowiadanie o wyjściu Izraela z Egiptu, o znaczeniu znaku obrzezania, Święcie Paschy, Szałasów czy Żniw. Opowiadanie o tych wydarzeniach np. podczas kazań lub inscenizacji przez dzieci w Kościele może może mieć jedynie wymiar poznawczy: a więc w jaki sposób Bóg działał w historii Jego ludu i w jaki sposób wydarzenia sprzed kilku tysięcy lat przygotowywały lud Boży na narodzenie Prawdziwego Światła. W erze Nowego Przymierza nie wracamy do cieni. Celebrujemy rzeczywistość, którą cienie zapowiadały: Boże Narodzenie, Wielki Piątek, Wielkanoc, Wniebowstąpienie Chrystusa. Z tego samego powodu Kościół nie powinien używać świecznika chanukowego (chanukija), menory, symboli lub flag Izraela podczas nabożeństw czy zgromadzeń Kościoła. Wprowadza to bowiem zamieszanie i fałszywe zrozumienie roli współczesnego Izraela.
10. Mylące jest nazywanie współczesnych nienawróconych do Chrystusa Żydów i judaistów "naszymi starszymi braćmi w wierze". Naszymi starszymi braćmi w wierze są Abraham, Izaak, Jakub, Mojżesz, Samuel, Dawid, Salomon, Jeremiasz, Daniel, nie zaś Korach, Kajfasz, Piłat, Barabasz, Judasz.
