Przedwczoraj, 31.X. minęła 493 rocznica przybicia do drzwi Katedry w Wittenberdze 95 Tez przez augustiańskiego mnicha Marcina Lutra; tez, które stały się początkiem wielkiego ruchu mającego na celu oczyszczenie kościoła zwanego reformacją. Oczywiście reformacja była nie tylko zjawiskiem o charakterze teologicznym, ale także naukowym i wywarła wpływ na świat kultury, sztuki, edukacji, polityki.
Celem Lutra nie było wywoływanie rewolty w kościele ani dzielenie go. Jako młody augustiański zakonnik najzwyczajniej dostrzegał nadużycia moralne i doktrynalne w kościele katolickim i chciał publicznej debaty na ten temat. Do debaty jednak nie doszło. Tezy z drzwi katedry ściągnął drukarz i wysłał je w sektach egzemplarzy po całych Niemczech dostrzegając w nich źródło dochodu.
Czego dotyczyły tezy Lutra? Większość z nich dotyczyła odpustów czyli kupowania zasług ze skarbnicy dobrych uczynków. Kościół Katolicki nauczał (i wciąż naucza), że dzierży on skarbnicę nadmiaru dobrych uczynków Jezusa, Marii, Apostołów i Świętych. Święci więc to tacy ludzie którzy nie tylko swoimi uczynkami zasłużyli sobie na zbawienie, ale i mieli ich nadmiar. I ów nadmiar znajdujący się w skarbnicy – można wykupić dla swoich zmarłych bliskich skracając ich cierpienie w płomieniach czyśćcowych.
Luter miał z tym problem. Stwierdził, że to Chrystus wykupił nas z grzechów nie za pieniądze, ale swoją krwią. I każdy kto Jemu powierza swoją wolę i życie – ma te grzechy odpuszczone za darmo.
Wybrane tezy Lutra:
Teza 36: Każdy chrześcijanin, który za grzechy żałuje prawdziwie, ma i bez listu odpustowego zupełne odpuszczenie kary i winy.
Teza 43: Należy pouczać chrześcijan, że ten, kto daje ubogiemu albo wspiera potrzebującego, lepiej czyni, niż gdyby kupował odpusty.
Teza 45: Należy pouczyć chrześcijan, iż ten, co widzi ubogiego i mimo to kupuje odpust, ten nie odpust papieża nabywa, ale gniew Boży ściąga na siebie.
Teza 46: Należy pouczyć chrześcijan, iż oni, gdy nie są zbyt bogaci, powinni zatrzymać to co potrzebne dla ich domu, a nie wyrzucać na próżno na odpusty (...).
Teza 62: Istotny, prawdziwy skarb kościoła to święta Ewangelia chwały i łaski Bożej.
Teza 82 : Dlaczego jednak papież nie uwalnia wszystkich dusz z czyśćca z przyczyny najświętszej miłości i najwyższej potrzeby dusz, co byłoby rzeczą najsprawiedliwszą, gdy tymczasem nieskończoną ilość dusz uwolnił (on) dla podłej monety, złożonej na budowę bazyliki - a więc rzeczy małej wagi.
Teza 86 : Dlaczego również nie buduje papież bazyliki św. Piotra raczej za własne niż za pieniądze biednych chrześcijan, wszakże jego majątek jest znaczniejszy od dóbr jakiegokolwiek bogatego Krassusa.
Teza 92: Więc precz z prorokami, którzy wołają: pokój, pokój, pokój, a pokoju nie ma (Ezech. 13,10.16).
